همه ما میدانیم که فولاد و به طور کلی صنعت آهن آلات تا چه اندازه در رشد و شکوفایی یک کشور تاثیرگذار است. به عبارتی مصرف فولاد هر کشور تابع سطح توسعه یافتگی آن و توسعه یافتگی خود انعکاسی است از سطح درآمد، درجه تخصصی شدن اقتصاد کشور، رشد بخش های صنعتی کشور و نیاز به ساختمان های مسکونی و غیره، به همین دلیل اغلب از شاخص مصرف سرانه فولاد به عنوان شاخص توسعه استفاده می شود. اما فولاد چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟ چگونه تهیه میشود؟ تمامی این موارد سوالاتیست که ذهن مخاطبان را به خود مشغول میکند. اگر خواهان برطرف کردن این ابهامات هستید توصیه میکنیم که در ادامه این مقاله با ما همراه باشید زیرا درنظر داریم توضیحاتی خدمت شما ارائه دهیم.
فولاد چیست؟
به فلز مقاومی که از آهن بدست میآید فولاد گفته میشود. ساخت فولاد نیز از ریختن آهن گداخته شده در کورههایی با دمای بالا شروع میشود و مرحله دوم به دمیدن هوای گرم و اکسیژن روی آن اختصاص دارد. دقت داشته باشید که با انجام این کار بخش زیادی از کربن موجود در آهن میسوزد و از بین میرود که در نتیجه شاهد تبدیل شدن آهن به فولاد خواهیم بود. البته میتوان در حین تولید فولاد درصدهای مختلفی از کربن را با آن همراه کرد که هرکدام مصارف مختلفی دارند. به عنوان مثال:
به آلیاژهای آهنی که بین 0.025 تا حدود 2درصد کربن دارند هم فولاد گفته میشود. هرچند که فولادهای آلیاژی با سایر فلزها همراهند و از آنها برای ساخت سیم، لوله و ورق استفاده میشود.
آلیاژ آهن بین 0.2 تا 0.6درصد کربن اکثرا برای ساخت ریل، دیگ بخار و قطعات ساختمانی بکار گرفته میشود. و آلیاژ آهن بین 0.6 تا 1.5 درصد کربن جزء فولادهای سخت به شمار میآید و از آنها برای ساخت ابزارآلات سنگین، فنر، کارد و چنگال استفاده خواهد شد.
البته باید بدانید که همواره انواع مختلفی از فولاد تهیه و تولید میشود و فقط نباید به این موارد بسنده کنید.
انواع فولاد ساده
جالب است بدانید که فولادهای ساده، علاوه بر کربن حاوی عناصر دیگری نیز میباشند. این عناصر کداماند؟
* منگنز
برای ساخت فولاد، تنها به مقدار محدود 0.35 تا 1 درصد از منگنز استفاده میشود. درواقع پس از ترکیب شدن منگنز با گوگردی که در فولاد موجود است، سولفید منگنز به وجود میآید که با ایجاد محلول جامد استحکام فولادهای ساده کربنی را به مقدار قابل توجهی افزایش می دهد.
* گوگرد
این عنصر چیزی حدود 0.05 درصد در ساخت فولاد بکار گرفته می شود و پس از ترکیب شدن با منگنز آخال MnS را تشکیل میدهد. البته اگر گوگرد را با آهن ترکیب کنید FeS را به وجود میآورد که در مرزدانهها رسوب میکنند. با توجه به این مسئله که FeS جزء ترکیبات سخت به شمار میآیند و نقطه ذوب پایینی دارند این امکان وجود دارد که در حین کار سرد و یا کار گرم فولاد ترکهایی را ایجاد کنند.
* فسفر
باید بدانید که فسفر پس از ترکیب شدن با آهن، ترکیب بسیار تردی را به وجود میآورد. پس برای بهرهگیری از آن بهترین راهکار این است که فولادهای کربنی را در حد 0.04 درصد محدود کنید.
* سیلیسیم
برای اکسیژن زدایی در حین ساخت فولاد، از سیلیسیم برای اضافه کردن به مذاب و تشکیل آخالهای SiO2 استفاده میشود. معمولا میزان مصرف آن در ساخت فولاد ساده بین 0.1 تا 0.3 درصد متغیر است.
فولاد زنگ نزن
اگر نسبت به فولاد آشنایی دارید، باید بگوییم که فولاد زنگ نزن نیز هیچ تفاوتی با فولادهای معمولی ندارد و تنها در حین ساخت ورقه نازک ضد زنگ بر روی یک طرف یا هر دو طرف آن کشیده شده است. در این میان عنصر کّرم از جمله مهمترین آلیاژیست که همراه با سایر عناصر مانند آهن، کربن، منگنز و سیلیس در تولید فولاد زنگ نزن به کار رفته است. نیکل را نیز میتوان متداول ترین فولاد زنگ نزنی دانست که در این راستا استفاده شده است. معمولا برای ساخت قطعات مرتبط با موتور جت، وسایل و لوازم شیمیایی، انواع لوازم پخت و پز و… از این نوع فولاد استفاده میشود.
اگر همچنان سوالی در این راستا وجود دارد که ذهن شما را به خود مشغول کرده میتوانید با بخش تماس باما مراجعه کرده و با کارشناسان و متخصصان ما ارتباط برقرار کنید و هرگونه ابهام را برطرف نمائید.