فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت

با پیشرفت علم و تکنولوژی، پیوسته در صنعت راهی برای دسترسی به مواد اولیه گوناگون که ایده آل های مدنظر مصرف کننده را داشته باشند، وجود دارد. تعداد زیادی از خصوصیاتی که در یک ماده وجود دارد، امکان دارد برای بعضی موارد مطلوب نباشد و یا لازم باشد خصوصیات جدیدی به آن افزوده شود. به طور مثال مقاومت داشتن در برابر حرارت، یک خصوصیت مهم و ویژه است که در هر ماده ای یافت نمی شود. در صورتی که نیاز به آن امکان دارد در بسیاری از مواقع احساس شود. به همین علت است که فولاد نسوز یا فولاد مقاوم در برابر حرارت، یکی از انواع مهم و پرکاربرد فولاد محسوب می شود.
این نوع فولاد طوری طراحی و تولید می شود که در برابر حرارت بالای 500 درجه سانتی گراد نیز مقاوم باشد. البته میزان این مقاومت در تمام انواع فولاد نسوز یکی نیست و این مسئله به ویژگی های ساختاری و درصد عناصر موجود در آلیاژ فولاد بستگی دارد.
همچنین، ویژگی اصلی فولادهای نسوز یا مقاوم به حرارت همان طور که از نام آنها پیدا است مقاومت بسیار زیادی است که در برابر دمای بالا دارند. این نوع فولادها به طور معمول برای تولید قطعات و اجزایی که در دمای کاری بسیار بالا قرار دارند، کاربرد دارند. البته درمورد کاربردهای فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت به طور مفصل تر صحبت خواهیم کرد؛ بنابراین، ادامه مقاله را تا پایان بخوانید تا هم با کاربردهای این نوع فولاد و هم ویژگی ها و مزایا و معایب آن آشنا شوید.

آشنایی با نمونه کارهای فولاد پایتخت

با فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت بیش تر آشنا شوید

فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت، فولادهایی هستند که تحمل حرارت دما تا ۵۴۰ درجه سانتی گراد را دارند. در صنایع، نیاز به فولادها یا قطعاتی که بتوانند در دمای بالا مقاوم باشند، بسیار زیاد است. به همین علت فولادهای نسوز یا مقاوم به حرارت ساخته می شوند تا این نیاز را برطرف کنند. فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت از اجزا و عناصر آلیاژی ساخته شده است. به علاوه، این نوع فولاد اغلب در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و ترک خوردگی زیاد باشد.
فولادهای سازه ای مقاوم به حرارت جزء گروه فولادهای پر آلیاژ هستند که از عناصر کروم، مولیبدن و وانادیونم ساخته شده اند. وجود این عناصر در این دسته از فولاد موجب شده است که آنها استحکام، مقاومت به حرارت و تنش پذیری بالایی داشته باشند.
همچنین، از فولادهای سازه ای مقاوم به حرارت می توان در ساخت پیچ و مهره های مقاوم به حرارت، صنایع شیمیایی، نفت، سیمان، کشتی سازی، راه آهن، تجهیزات آهنگری، بویلرها، توربین های بخار، قطعات جوشکاری، غلتک های مقاوم به دماهای بسیار بالا در صنایع فولاد و موارد مشابه دیگر که دمای کاری بالایی دارند استفاده کرد.

ویژگی های اصلی فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت چیست؟

همان طور که می دانید به طور معمول فولاد آلیاژی از عناصر آهن و کربن است. ولی زمانی که عناصر کروم و نیکل نیز به این ترکیب اضافه می شوند، مقاومت فولاد اولیه نسبت به حرارت و البته خوردگی، افزایش پیدا می کند. به همین علت به چنین فولادی فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت می گویند.
البته این نوع فولاد، فقط برای مواردی که نیاز به مقاومت حرارتی بالایی احساس می شود، کاربرد ندارد. در حقیقت، کاربردهای فولاد نسوز گسترده تر از تنها نسوز بودن آن است و در مواردی که باید فولاد به کار رفته ضد زنگ باشد و یا در برابر فرسایش نیز مقاومت بالایی داشته باشد، باز هم از فولاد نسوز یا مقاوم در برابر حرارت استفاده می شود. به علاوه، مقاومت به پوسته شدن، سایش و مقاوم بودن در برابر گازها نیز از جمله خصوصیات بارز این نوع فولاد به شمار می آید. البته درصد عناصر کروم و کربن موجود در فولاد مقاوم به حرارت (نسوز) جهت کاربردهای گوناگون، متفاوت است. به طور مثال اگر خصوصیت ضد زنگ بودن فولاد مد نظر باشد، باید درصد کربن به کار رفته در آن کمتر از 0.2 درصد باشد. مقدار کروم نیز در چنین مواردی حداقل 11 درصد است. در صورتی که، اگر نسوز بودن فولاد اهمیت بیش تری داشته باشد، میزان کروم حداقل 4 درصد می باشد.

مزایای فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت

این نوع فولاد مزایای بسیاری دارد که برخی از مهم ترین آنها عبارت است از:

• مقاوم بودن در برابر حرارت
• مقاوم بودن در برابر گاز ها
• مقاوم بودن به اکسید کربن
• مقاوم بودن نسبت به بخار آب
• تنش پذیری در دماهای بسیار بالا
• مقاوم بودت در مدتی طولانی در دماهای کاری بسیار زیاد
• مقاوم بودن نسبت به سایش
• مقاوم بودن نسبت به پوسته ای شدن

معایب فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت

فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت به دلیل مزایای فراوانی که دارد مورد توجه بسیاری از کارفرماها است که در تولیدات خود از آن استفاده کنند. اما به دلیل دو عیب که این نوع فولاد دارد کارفرما نمی تواند در هر زمان و به میزان دلخواه خود آن را به کار بگیرد. این دو عیب عبارت اند از:

• تولید و عرضه کم این نوع فولاد در کارخانه های تولید فولاد
•  قیمت بالای آن

کاربردهای فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت

با توجه به ویژگی اصلی فولادهای نسوز یا مقاوم به حرارت، آنها در تولید قطعات و اجزای کوره های عملیات حرارتی، لعاب، کوره های پخت سیمان، قالب شیشه و کریستال، لوله های تاسیسات، پره های توربین گازی و بخار، مبدل های حرارتی، صفحات داخلی کوره لعاب کاری، مقاومت ها، جعبه های عملیات حرارتی مانند آنیل و کربورایزینگ، کارخانه های سوزاندن زباله و موارد یکسان دیگر که دمای کاری بالا دارند، کاربرد دارند.
همچنین، می توان گفت فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت که در قالب ورق نسوز، توری، لوله، میلگرد و … ساخته و عرضه می شود در زمینه های بسیار مختلف به کار می رود. نمونه هایی از کاربرد فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت در صنعت عبارت است از:

• رکوپراتورها
• دیواره داخلی کوره ذوب فلزات
• لوله های بخار
• دیگ های بخار
• مخازن تحت فشار
• مشعل روغن
• الکترود جوشکاری
• خطوط گاز و سوخت
• موتور هواپیما و موشک
• کوره های صنعتی
• صنایع شیمیایی و نفتی
• جعبه های آتش نشانی
• بخاری ها

02166674477
09123336499
09122890467

سخن پایانی
پس به طور کلی فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت فولادهایی هستند که تحمل حرارت تا ۵۴۰ درجه سانتی گراد را دارند. همچنین، گفته شد که این نوع فولاد در جهت رفع نیازهای تجهیزات صنعتی مقاوم به حرارت بسیار کاربرد دارد. به علاوه، در این مقاله به طور خلاصه ویژگی ها، مزایا و معایب و کاربردهای فولاد نسوز یا مقاوم به حرارت بیان شد. امید است که این مقاله توانسته باشد به طور مختصر و مفیدی شما را با این نوع فولاد مهم و کاربردی آشنا کرده باشد. با این وجود، اگر هنوز در این زمینه پرسش یا ابهاماتی برای شما وجود دارد می توانید به بخش تماس با ما مراجعه کنید تا کارشناسان فولاد پایتخت اطلاعات جامع و کاربردی تری را در اختیار شما قرار دهند.