اصطلاح فولاد یا پولاد برای آلیاژهای آهن که بین ۰۲۵/۰ تا حدود ۲ درصد کربن دارند به کار می رود. فولادهای آلیاژی غالبا با فلزهای دیگری نیز ترکیب می شوند. خواص فولاد به درصد کربن موجود در آن، عملیات حرارتی انجام شده بر روی آن و فلزهای آلیاژ دهنده موجود در آن بستگی دارد.
استحکام فولاد با «میزان کربن محلول» به شدت افزایش می یابد؛ اما از طرفی این افزایش استحکام سبب کاهش قابلیت جوشکاری و افزایش احتمال شکست ترد می شود.
امروزه تقریباً تمامی فولاد دنیا از طریق ذوب آهن به روش های گوناگون به دست می آید. این روش ها می توانند شامل فولادسازی در کنورتور یا فولادسازی در کوره های EAF باشند.
یکی از انواع فولاد، فولاد Ck45 یا 11911. 1 می باشد. فولاد 1.1191 گروهی از فولادهای آلیاژی عملیات حرارتی بوده که با نام CK45 نیز شناخته می شود. این نوع فولاد از گروه فولادهای متوسط کربن بوده که دارای ترکیب شیمیایی ۰.۴۵ کربن، ۰.۲۵ سیلیسیم و ۰.۶۵ منگنز می باشد. فولاد 1.1191 جز فولادهایی می باشد که در دمای ۷۰۰-۶۵۰ آنیل و در دمای ۱۱۰۰-۸۵۰ تحت عملیات فورجینگ قرار می گیرند. همچنین، این فولاد جزء فولادهای قابل حرارتی نیز می باشد.
در ادامه مطلب، در مورد این نوع فولاد قابل حرارتی توضیحات کاملی برای شما ارائه می دهیم. به علاوه، در خصوص فولاد خوش تراش یا اتومات نیز توضیحاتی بیان می شود.
فولاد Ck45 از دسته فولادهای آلیاژی عملیات حرارتی شونده می باشد که در استاندارد DIN آلمان با نام 11911/ 1 و در استاندارد SAE انجمن مهندسان خودرو با نام 1045 شناخته می شود.
این نوع فولاد یک فولاد غیر آلیاژی بوده و جزء دسته فولادهای قابل عملیات حرارتی قرار می گیرد. این نوع فولاد از دسته فولاد های متوسط کربن است که دارای ترکیبات شیمیایی زیر می باشد:
45 صدم درصد کربن، 25 صدم درصد سیلیسیم، 65 صدم درصد منگنز.
این فولاد در دمای 700 الی 650 آنیل و در دمای 850 الی 1100 تحت عملیات فورجینگ قرار گرفته و در شرایط آبدهی، یکنواخت سازی، برگشت دهی کاربردهای بسیار دارد. همچنین، این نوع فولاد یکی از پرکاربردترین فولادها در بازار امروز می باشد که در بازار ایران به وفور یافت می شود.
میلگرد Ck45 از درصد کربن بالایی برخوردار است که همین موضوع باعث افزایش استحکام و سختی آن شده است.
همچنین، این نوع میلگرد امروزه یکی از پرمصرف ترین میلگردهای موجود در بازار است. زیرا قابلیت ماشین کاری و کشش خوبی دارد. به علاوه، به دلیل داشتن خواص خوب، این میلگرد این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
این میلگرد به دلیل محتوای 45 درصد کربن برای جوشکاری مناسب نیست. ولی می توان با حرارت دادن میلگرد آن را برای جوشکاری آماده کرد.
کارخانه های خارجی تولید کننده Ck45 اوکراین، روسیه و آلمان می باشند.
این نوع فولاد برای اکثر بخش های حمل و نقل و موتور با قدرت متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. به علاوه، برای قطعات سخت تهیه شده از قبیل میل لنگ، چرخ دنده ها، اهرم های شیب دار و ابزارهای دستی ساده، انواع مختلف اتصالات و وسایل، قطعات و اجزای ماشین آلات با تنش متوسط مناسب است.
برخی از کاربردهای Ck45 در صنایع مختلف عبارت است از:
همچنین، از مهم ترین کاربردهای فولاد Ck45 یا 11911/ 1 می توان به موارد: استفاده در قطعات اتومبیل ها و موتورها، مهندسی مکانیک، غلتک های صنعتی، شافت ها، ابزارهای صنعت کشاورزی، محور ماشین، پیچ ها، میل لنگ، چرخ دنده، ابزار دستی، انبردست، مخازن ضد سایش و … اشاره کرد.
فولاد اتومات که نام دیگر آن فولاد خوش تراش نیز می باشد، آلیاژی از آهن است که میزان کربن آن پایین بوده و اصطلاحاً به آن فولاد کم آلیاژ می گویند. کم بودن میزان کربن در آلیاژ این فولاد باعث می شود تا عملیات ماشین کاری راحت تر روی آن انجام شود. فولاد اتومات (خوش تراش) در استانداردهای گوناگونی ساخته می شود. استاندارد ۱.۰۷۱۸ یکی از معروف ترین استانداردهای فولاد اتومات است. این استاندارد از پرکاربردترین آلیاژهای فولاد برای استفاده در صنایع متفاوت است.
به علاوه، فولاد خوش تراش یا اتومات در دسته فولادهای کم آلیاژ قرار می گیرد و از عناصر آلیاژی پایه فسفر، سرب، منگنز و گوگرد تشکیل شده است.
برخی خصوصیات این نوع فولاد عبارت است از:
نکته دیگری که در مورد این نوع فولاد باید به آن اشاره کرد این است که هرچه فولاد سختی پایین تری داشته باشد و کمی ترد تر باشد برای ماشین کاری مناسب تر است.
از موضوعات جالب و قابل توجه در مورد فولادهای خوش تراش این است که اغلب این فولادها قابلیت عملیات حرارتی ندارند اما در شرایط خاص و تحت عملیات سمانتاسیون می توان سخت کاری سطحی در آنها انجام داد.
سخن پایانی
در این مقاله تا حد امکان سعی کردیم توضیحات کاملی را در خصوص فولاد Ck45 یا 11911/ 1 خدمت شما ارائه دهیم. هر چند مسائل بسیار زیاد دیگری وجود دارد. اما حال می دانید فولاد Ck45 یا 11911/ چیست و از چه موادی ساخته می شود و از همه مهم تر اینکه چه ویژگی ها و کاربردهایی در صنایع مختلف دارد. علاوه بر این، در مورد فولاد اتومات یا خوش تراش هم توضیحاتی برای شما بیان شد. آگاهی از این مسائل باعث می شود تا در حین خرید فولاد تصمیم گیری های درستی اتخاذ کنید و همچنین، با توجه به بودجه خود، محصولی کاملا متناسب با نیاز و شرایطتان خریداری کنید. چه بسا که در حین ارائه اطلاعات به سایرین نیز با اعتماد به نفس و اطلاعات کامل و دقیق تری عمل خواهید کرد. اما با این حال برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می کنیم که حتما به سراغ کارشناسان و متخصصان فعال در شرکت فولاد پایتخت بروید. آنها با اشراف کامل به بازار و اطلاعات تخصصی خود در این باره، راهنمایی های مفید و جامعی را در اختیار شما قرار خواهند داد.