- فولاد پایتخت برترین شرکت سازه های فولادی
- 02166674477
- 02166671944
- info@fooladpaytakht.com
فولاد ابزار کربنی
از فولادهای ابزار کربنی چه می دانید؟ فولادهای ابزار کربنی گروهی از فولادهای کربنی و آلیاژی هستند که برای ساخت و تولید ابزار و قالب به کار می روند.
برخی خواص این نوع فولادها شامل سختی، مقاوم بودن در برابر سایش و مقاوم بودن نسبت به تغییرشکل و دفورمه شدن و همچنین، قابلیت حفظ لبه برش دهنده در دماهای بسیار بالا می باشد. در نتیجه، فولادهای ابزار کربنی برای شکل دهی به سایر مواد کاربرد دارند.
در فولادهای کربنی علاوه بر کربن، عناصر دیگری مانند سیلسیم، گوگرد و منگنز نیز به میزان کم وجود دارد. جهت به دست آوردن خواص مطلوب تر و بهتر، عناصر دیگری مانند کرم، نیکل، تنگستن، تیتانیوم، وانادیوم و مولیبدن به فولادها افزوده می شوند.
فولادهای ابزار کربنی بیش ترین میزان ساخت قطعات ریختگی فولادی را به خود اختصاص می دهند. همچنین، این نوع فولادها همان طور که بیان شد متشکل از کربن، منگنز، سیلسیم، فسفر و گوگرد می باشند. عنصرکربن بیش ترین اثر را در خواص مکانیکی قطعات تولیدی دارد و فسفر و گوگرد عناصر نامطلوب محسوب می شوند. به علاوه، فولادهای ابزار کربنی به خاطر داشتن مقدار بالای کربن و مقدار پایین عنصر های آلیاژی و همچنین، عدم استفاده در صنایعی که نیاز به دمای کاری بالا دارند، از قیمت مطلوبی برخوردار هستند و می توان از آنها برای ساخت قطعات و ابزارآلات گوناگونی در صنایع متفاوت استفاده کرد.
مشخصات و خواص مهم فولاد ابزار کربنی
فولادهای ابزار کربنی به علت داشتن مقدار بالای کربن، دارای مقاومت بسیار زیادی هستند و به طور کلی از سختی بیش تری نسبت به فولادهای سردکار و گرمکار برخوردار هستند.
همچنین، برخلاف فولادهای گرمکار دمای کاری این نوع فولادها بسیار پایین تر می باشد و در صورتی که در دمای کاری بالاتر از ۱۵۰ درجه سانتی گراد قرار بگیرند خواص خود را از دست می دهند. یکی از معایب فولادهای ابزار کربنی احتمال شکسته شدن و ترک برداشتن آن می باشد، که در برخی از فولادهای این دسته با افزایش عناصر آلیاژی مانند مولیبدن، منگنز، سیلیسیم و وانادیوم تا حدی این مسئله برطرف می شود.
همان طور که گفته شد فولاد ابزار کربنی، گروهی از آلیاژهای آهن-کربن است که مقادیر کربن آن تا ۲٫۱ درصد می تواند افزایش یابد. در این نوع فولاد، میزان عناصر آلیاژی به کار رفته، بسیار کمتر از سایر فولادها می باشد، که این امر موجب کاهش قیمت فولاد ابزار کربنی می شود.
اصلی ترین خصوصیت فولاد ابزار کربنی، مقاومت به سایش بالا در دمای محیط می باشد. لازم به ذکر است، ساختار این نوع از فولاد، در دماهای بالا، به شدت ترد و شکننده است و نمی توان از این گروه از فولادها در مواردی با دمای بالا استفاده کرد.
طبقه بندی کلی فولاد ابزار کربنی
فولادهای ابزار کربنی به سه دسته کلی تقسیم می شوند که عبارت است از:
- فولاد کم کربن
- فولاد کربن متوسط
- فولاد پر کربن
در ادامه به شرح هر یک از این موارد می پردازیم:
فولاد کم کربن
فولادهای کم کربن جز پرمصرف ترین فولادهای تولیدی هستند. میزان کربن آن ها کم تر از ۰٫۲۵ درصد می باشد و به علت پایداری گسترده فاز پرلیت که ناشی از مقدار کم کربن و عدم حضور عناصر آلیاژی است، ریز ساختار نهایی به صورت لایه های پرلیت-فریت شکل می گیرد. این گروه از فولادهای ابزار کربنی، شکل پذیری و جوش پذیری زیاد و قیمت پایینی دارند اما از طرفی، دارای استحکام کمی می باشند.
فولاد کربن متوسط
این گروه از فولادها دارای ۰٫۲۵ تا ۰٫۶ درصد کربن و حدود ۱ درصد منگنز می باشند. به علاوه، قابلیت انجام عملیات حرارتی بر روی آن ها امکان پذیر است و امکان ساخت ساختار مارتنزیت از طریق افزایش دما و سپس سریع سرد کردن فراهم می باشد. این گروه از فولادها، دارای استحکام بالاتری نسبت به دسته قبلی می باشند.
آشنایی با نمونه کارهای فولاد پایتخت
فولاد پر کربن
فولادهای پر کربن دارای مقادیر بیش تر از ۰٫۶ درصد کربن می باشند. با توجه به دیاگرام تعادلی آهن-کربن، اگر فولاد تولید شده، دارای کربنی معادل یا بیش از ۰٫۸ درصد باشد، در ناحیه هایپر یوتکتوئید واقع می شود و فاز کاربید آهن با نام علمی سمانتیت، به صورت باندی سفید رنگ در امتداد مرز دانه ها تولید می شود. این کاربید، دارای مقاومت به سایش و خوردگی بسیار مطلوب است اما از طرفی، منجر به تردی یا شکنندگی زیاد فولاد تولید شده می شود. این شکنندگی، با افزایش دما بیش تر می شود و باعث تخریب کامل قطعات می شود. به همین علت، از این نوع فولادها که در بازار با عنوان فولاد ابزار کربنی شناخته می شوند، در مصارف مقاومت به سایش در دمای پایین استفاده می شود. فولاد ساخته شده مقاومت به ضربه کمی دارد و نباید در معرض تنش های مداوم قرار بگیرد.
کاربردهای فولاد ابزار کربنی
فولادهای ابزار کربنی کم کربن برای تولید قطعات مهندسی، ساختمان کشتی و راه آهن (با قابلیت جوش پذیری عالی) کاربرد دارند. فولادهای ابزار کربنی متوسط جهت تولید قطعات و اجزاء در صنایع، راه آهن، ماشین آلات و صنایع حمل و نقل کاربرد بسیار دارند. همچنین، از فولاد ابزار کربنی پر کربن جهت ساخت قطعاتی که نیاز به مقاومت سایشی بالایی دارند مانند غلتک ها، استفاده می شود.
اما به طور کلی در صنعت از فولادهای ابزار کربنی می توان برای تولید و ساخت قطعاتی مثل ابزار دستی، ابزار آلات کشاورزی، آچار، پیچ و مهره، محور کرپی داس، چکش و پیچ گوشتی، قالب های برجسته کاری تو پر و تو خالی و همچنین قالب های برش و پانچ سرد و … استفاده کرد.
قیمت فولادهای ابزار کربنی
قیمت فولادهای ابزار کربنی نسبت به سایر فولادها پایین تر و مناسب تر است. دلیل این موضوع، عدم وجود عناصر آلیاژی زیاد در ساخت این نوع فولاد می باشد. قیمت فولادهای ابزار کربنی به علت نوسانات بازار آهن و فولاد کشور، روزانه تغییر می کند؛ بنابراین، جهت اطلاع از قیمت به روز فولاد ابزار کربنی، می توانید با کارشناسان شرکت فولاد پایتخت از طریق شماره های موجود در بخش تماس با ما، ارتباط برقرار کنید تا در کوتاه ترین زمان، در جریان به روزترین قیمت های مربوط به فولاد ابزار کربنی قرار بگیرید.
